Bij seksualiteit spelen lichamelijke, psychische en sociale factoren een grote rol. Dit betekent dat bijvoorbeeld medicatie en ziekte invloed kunnen hebben op het genieten van het vrijen. Ook angst of perfectionisme en je relatie hebben er invloed op. Daarnaast levert de bekkenbodem een belangrijke bijdrage aan het plezier in seks. 

Als vrijen niet prettig gaat, kan er een negatieve spiraal ontstaan. Angst voor pijn of mislukking, vermijden of juist doorzetten (desnoods met de kiezen op elkaar), niet goed kunnen aangeven wat je prettig vindt of pijn ervaren. Het zijn allemaal factoren die een rol kunnen spelen in de negatieve spiraal. Het vrijen wordt daardoor minder leuk en prettig, en wordt soms helemaal vermeden.  

Een goede werking van de bekkenbodemspieren is belangrijk bij vrijen. De bekkenbodem kan te weinig of te veel spanning hebben. Als de bekkenbodemspieren niet goed functioneren, kunnen er verschillende klachten optreden.

Pijn bij seks door te gespannen bekkenbodemspieren

Pijn bij de ingang van de vagina

Branderige of schrijnende pijn bij de ingang van de vagina voor, tijdens of na de gemeenschap. Ook plassen na afloop geeft dan nogal eens een branderig gevoel. Door onvoldoende opwinding is de vaginawand onvoldoende doorbloed en niet vochtig genoeg. Hierdoor wordt de huid makkelijk geïrriteerd door wrijving bij penetratie. Door pijn of gedachten aan pijn kun je de bekkenbodemspieren onbewust aanspannen. Er ontstaat een vicieuze cirkel: 

• Als gemeenschap pijn doet, is het logisch dat de angst toeneemt dat het een volgende keer opnieuw pijn gaat doen. Bij deze gedachtegang wordt de vagina minder vochtig, wat weer leidt tot meer pijn. Seksuele opwinding kan verdwijnen op het ogenblik dat je probeert om gemeenschap te hebben. Als de bekkenbodemspieren onbewust worden aangespannen als reactie op ‘de pijn die komen gaat’, kan pijn ontstaan of toenemen. 

Diepe pijn

Pijn kan optreden bij diep doorstoten tijdens penetratie. Bij bepaalde houdingen kan deze pijn optreden. De diepe pijn kan ontstaan doordat er tegen de baarmoedermond wordt gestoten. Ook darmafwijkingen zoals een spastische dikke darm of gynaecologische aandoeningen (bijvoorbeeld endometriose) kunnen dit soort pijnklachten veroorzaken.

Sommige vrouwen hebben buikpijn of bekkenbodempijn na de gemeenschap. Het kan dan gaan om een soort spierpijn, doordat de bekkenbodemspieren heel gespannen zijn geweest tijdens de geslachtsgemeenschap.

Vaginisme

Overmatige spanning kan penetratie moeilijk of onmogelijk maken doordat de bekkenbodemspieren onwillekeurig samentrekken. De reden hiervoor is vaak onduidelijk: angst voor pijn, een ongewenste zwangerschap of het onbekende kunnen een rol spelen. Soms is er sprake van faalangst: ‘Als het nu maar wel lukt!’. 
Een vaginistische reactie kan ook te maken hebben met angsten of onzekerheden die niet direct iets met seks te maken hebben.

Een vaginistische reactie kan ontstaan nadat seks een tijdlang pijnlijk is geweest. Vervelende ervaringen met gynaecologisch onderzoek of negatieve seksuele ervaringen kunnen ook leiden tot vaginisme. Eigenlijk is een vaginistische reactie een heel logische lichamelijke reactie: de vagina sluit zich af voor iets wat angst of pijn oproept.

Te weinig spanning bekkenbodem

Verminderd gevoel tijdens seks

Een zwakke bekkenbodem kan leiden tot minder sensatie, wat het moeilijker maakt om een orgasme te bereiken.  Vrouwen kunnen het gevoel hebben dat de vagina te ruim is.

Vaginale winden

Het ontsnappen van lucht uit de vagina, vaak met een hoorbaar geluid. Dit fenomeen treedt regelmatig op tijdens seksuele activiteit, maar kan ook voorkomen bij andere situaties, zoals sporten of het inbrengen van een tampon. Het is een volkomen normaal en onschuldig verschijnsel, hoewel het voor sommige vrouwen gênant kan voelen.

Bij penetratie kan lucht in de vagina worden geduwd door de beweging van de penis, vingers of een seksspeeltje. De vagina is een flexibele, holle ruimte die kan uitzetten en samentrekken. Wanneer lucht in de vagina wordt gevangen en vervolgens wordt vrijgelaten, bijvoorbeeld door een verandering in houding, beweging, samentrekking van spieren of het beëindigen van de penetratie, ontsnapt deze lucht, wat het karakteristieke geluid veroorzaakt.